پیت ماس چیست؟
پیت ماس مواد فیبری مرده هستند و زمانی تشکیل میشوند که خزه یا ماس ( moss ) و موجودات زنده دیگر مرده و در باتلاق های توربی طی چند هزار سال تجزیه می شوند. در واقع معنی لغوی عبارت پیت ماس، خزه تورب است. پیت ماس در واقع لاشه نوعی خزه است که آن را خزه تورب، خزه پوده زار و به انگلیسی اسفاگنم ( Sphagnum) می نامند. این گیاه جزو گیاهان ابتدایی بوده متعلق به خانواده بریفایت ها (Bryophytes) می باشد.
خزه تورب بدون بذر و گل بوده و از طریق هاگ تولید مثل میکند. علت ناگذاری آن رویش این گیاه در خاک های تورب دار که در واقع همان ذغال سنگ نارس است می باشد. این خزه ها در محیط های مرطوب و سایه ای رشد می کنند و وقتی که خزه ها شروع به تجزیه کنند، این زمین های مرطوب به بوته های پیت ماس تبدیل میگردند. شرایط مرطوب، سرد و اكسیژن بدین معنی است كه حضور باكتری ها كاهش می یابد و رشد گیاه بیشتر از میزان تجزیه آن است.
آن میزان از برداشت که از سطح زمین ها باشد و حاوی خزه های تازه تر است ماس تورب (Sphagnum Moss) و آن میزان که از سطوح زیرین برداشت میشود پیت ماس (Peat Moss) نامیده می شود.
پیت ماس ها در رنگها و جنس‌ها و بافتهای مختلفی رده‌بندی می شوند. اغلب پیت‌ماس‌ها دارای وزن کمی هستند و تا ۲۰ برابر وزن خود (پیت ماس) آب جذب می کنند ولی سرعت از دست دادن آب نیز در پیت ماس ها زیاد است. ولی پیت ماس ها ظرفیت نگهداشت آب و مواد غذایی قابل قبولی دارند.
در اصطلاح دو نوع پیت ماس معروف هستند. پیت سفید (که واقع رنگ آن قهوه‌ای روشن است) و پیت سیاه. باغبانها در نوع و روش مصرف آنها معتقدند که هرکدام ممکن است برای یکسری از گیاهان مناسب و برای دیگری مناسب نباشند.
فواید کاربرد پیت ماس
افزایش ماده آلی خاک:
درصد ماده آلی در پیت ماس بالاست و باعث بهبود ساختمان خاک میگردد.
pH کمی اسیدی:
این عامل موجب افزایش ظرفیت بافری خاک، جلوگیری از شسته شدن مواد مغذی کود می شود. همچنین بدان معنی است که برای طیف گسترده ای از گیاهان اسید دوست ایده آل می باشد..
بهبود تخلخل خاک:
پیت ماس سبب بهبود تنفس و هوادهی خاک میگردد و ساختار خاک های رسی و فشرده را بهبود میبخشد. همچنین با توجه به سرعت تجزیه کند پیت ماس، ماندگاری آن نسبتا بالاست. همچنین از خاک در برابر فرسایش محافظت می کند.
حفظ رطوبت:
پیت ماس قادر است تا۲۰ برابر وزن خشک خودش آب نگه دارد، و بتدریج آن را در اختیار گیاه قرار دهد. به این ترتیب سبب افزایش ظرفیت نگهداری رطوبت در خاک های ماسه ای و شنی، افزایش میزان جذب و افزایش قابلیت بیولوژیکی مواد مغذی می شود.
میتواند به خاک گلدان اضافه شود:
از آنجایی که پیت ماست یک تهویه کننده مناسب برای خاک است به افزایش عمر خاک گلدان و بهبود وضعیت گیاه کمک میکند.
یک محیط کشت استریل است:
پیت ماس بدون علف هرز و عوامل بیماری زا است. ای ویژگی ها سبب جلوگیری از بیماری هایی میگردد که ممکن است ریشه را بپوسانند و آن را به عنوان یک عامل ایده آل در کشت هیدروپونیک و گلدان ها مطرح می سازد.
محصولی است ارگانیک:
برای پرورش نهال و کشت بذر در کشاورزی ارگانیک و هیدروپونیک استفاده می شود.
روابط مواد مغذی ها را افزایش می دهد:
این عامل به نام ظرفیت تبادل کاتیون (CEC) شناخته می شود به این معنی که مواد مغذی در خاک آزاد می شوند و از طریق ریشه ها در دسترس گیاه قرار میگیرند.
به بهبود کمپوست کمک می کند:
پیت ماس برای تجزیه زمان بیشتری میگیرد و دلیل آن توانایی تجزیه آن بدون نیاز به اکسیژن است. اینکه پیت ماس در شرایط مرطوب فاسد نمیشود آن را عاملی مناسب برای قرار گرفتن در کمپوست تبدیل میکند و سبب میشود مواد مغذی کمپوست در دراز مدت و به آرامی آزاد شوند. تمام این خصوصیات جذب مواد مغذی را بهبود می بخشد که به نوبه خود یک گیاه قوی و سالم را پرورش داده که گل و میوه ای با کیفیت خوب تولید می کند.
در دنیای امروزی که خاک های ما از طریق استفاده بیش از حد و فرسایش از بین رفته اند، برخی از خاک ها بطور طبیعی بارور و حاصلخیز نیستند و نظر به اینکه بسیاری از مردم در محیط های شهری زندگی می کنند که در آن به باغبانی شهری نیاز دارند، استفاده از کمپوست و برخی از زیر مجموعه های آن نظیر پیت ماس برای داشتن گیاهانی سالم و با نشاط ضروری است.
