برای تولید محصولات گلخانه ای به چه نکاتی باید توجه کرد؟
توجه به بازاریابی و توزیع محصولات از همان ابتدای کار
بیشتر محصولات گلخانه ای ارزش بالایی دارند، فاسدشدنی هستند و باید از مزیت کیفی بازار نسبت به تولید در زمین باز، برخوردار باشند تا به خوبی فروش بروند. آگاهی کامل از بازارها، اعم از ملی و بین المللی و توانایی تولید محصولات با کیفیت بالا در برنامه زمانی مناسب، ترجیحاً در همه طول سال، از مهم‌ترین نکات تولید محصولات گلخانه ای است که در واقع قبل از شروع کار باید به آن توجه داشته باشید و تدابیر لازم را بیاندشید. در غیر این صورت حتی اگر محصول خوبی داشته باشید، اما طبق نیاز بازار نباشد، همه زحمات شما به هدر می‌رود. شناسایی و انتخاب بازار، کلید موفقیت هر عملیات گلخانه ای خواهد بود. می‌توان مستقیماً در محل گلخانه یا در نزدیکی آن بازاریابی موردنیاز را انجام داد. اگر شما بازار را به خوبی بسنجید و برای تولید محصولات در گلخانه خود محصولاتی را انتخاب کنید که مورد نیاز هستند و مصرف بالایی دارند، اما در فضای طبیعی نمی‌توان آن‌ها را کشت نمود، قطعاً نتایج بهتری از کار خود خواهید گرفت. از طرفی امروزه مصرف‌کنندگان به محصولات کشاورزی تولید داخل اعتماد بیشتری دارند.
تنوع محصولات
شما باید از همان ابتدا بعد از اینکه محصولاتی که می‌خواهید کشت کنید را مشخص کردید، به نوع و تنوع آن محصول خاص برای تولید محصولات گلخانه ای توجه داشته باشید. در واقع با توجه به اینکه هر محصولی می‌تواند واریته‌ها و انواع مختلفی داشته باشد و بذرهایی که استفاده می‌شوند نیز کیفیت‌های متفاوتی دارند، بسیار مهم است که خرید بذرهای موردنیازتان را از یک فروشنده معتبر بذر که طیف گسترده‌ای از انواع بذرهای مورد استفاده در گلخانه را می‌فروشد انجام دهید که کیفیت بالایی داشته باشند. همچنین فروشنده بذرهای شما برای تولید محصولات با کیفیت گلخانه ای باید شخصی باشد که می‌تواند دانش و دستورالعمل‌های مربوط به کشت، کنترل آفات و بازاریابی آن نوع بذر و محصول را به شما ارائه دهد. اینکه شما کدام نوع را انتخاب کنید، در ابتدا به علاقه شما و بعد هم نیاز بازار موردنظرتان و شرایط گلخانه شما بستگی دارد. مثلاً اگر در منطقه تقریباً سردی هستید و گلخانه شما به وسایل گرمایشی مجهز نشده است، نمی‌توانید گیاهانی که گرمادوست هستند را در گلخانه خود کشت نمایید.
محل گلخانه
انتخاب صحیح محل گلخانه می‌تواند تأثیر بسزایی در تولید محصولات گلخانه ای با کیفیت داشته باشد. زیرا بر روی شرایط مختلف بخصوص نور و گرمای گلخانه تأثیر زیادی دارد. یک گلخانه خوب که بر اساس اصول صحیح مهندسی ساخته شده باشد که شرایط بهینه گلخانه نیز در آن در نظر گرفته شده است، برای ایجاد بهترین عملکرد گلخانه بسیار مهم است. موقعیت مکانی تا حد زیادی در نتایج دسترسی به مشتری، در دسترس بودن نور خوب و تأمین مداوم آب خوب تأثیر ایجاد می‌کند. همچنین سایت گلخانه شما باید عاری از بادهای شدید و بدون سایه درختان و کوه‌ها باشد. محل گلخانه باید دارای زهکشی مناسب از آب‌های سطحی و زهکشی زیرسطحی باشد. دسترسی به نیروی کار، جاده‌های با آب‌وهوای مناسب برای حمل و نقل محصولات به بازار به طور سالم و در دسترس بودن انرژی قابل اعتماد و اقتصادی مانند برق و سوخت برای گرمایش و سرمایش مکانیکی، در صورت نیاز، بسیار مهم است. همچنین اگر بخواهید بازاریابی مستقیم داشته باشید که مصرف‌کنندگان از خود شما محصولات را تهیه کنند، دسترسی آسان به مکان بسیار مهم است. به عنوان مثال مهم است که مکان گلخانه را تا حد امکان در نزدیکی بزرگراهی بسازید که به‌خوبی توسط مردم شهر رفت و آمد داشته باشد، اما از تپه‌ها یا پیچ‌ها اجتناب کنید و امکان دسترسی آسان به ورود یا خروج را فراهم کنید. شما باید بازار خود را بر اساس اینکه چگونه ممکن است توسط مشتریانتان دیده شود، ارزیابی کنید. مثلاً اگر قرار است رستورانی بخشی از بازار شما باشد، تمام قوانین و مقررات مربوط به بازاریابی محصولات غذایی و خدمات غذایی را بدانید. از پیشرفت‌های آتی که ممکن است در آینده بر بازار شما تأثیر بگذارد، مانند منطقه بندی، پروژه‌های بالقوه تعریض جاده‌ها، تعداد سفرها و رقابت‌های احتمالی نیز باید آگاه باشید.
مدیریت گلخانه با برنامه ریزی اصولی
تنها داشتن مهارت مدیریت عالی در تولید محصولات گلخانه ای با کیفیت کافی نیست. یک مدیر موفق در گلخانه علاوه بر دانستن نکات مهم در زمینه مدیریت، باید دانش کاملی از باغبانی، فیزیولوژی گیاهی، محیط کشت، آسیب‌شناسی گیاهی وحشره شناسی و همچنین مهارت‌های کامپیوتری، روابط کاری و توانایی مهندسی برای ارائه بهترین محیط برای رشد گیاهان را داشته باشد. مدیریت باید ویژگی‌های رهبری داشته باشد، صادق باشد، وقت شناس باشد، چشم انداز داشته باشد و با کارکنان آن‌گونه رفتار کند که می‌خواهند با آن‌ها رفتار شود. مدیریت باید بدون توجه به شغل، موقعیت یا منسب، بتواند در هر زمان بهترین تصمیم را بگیرد تا نتایج خوبی ایجاد شود.
طراحی گلخانه
همه گلخانه ها از بزرگ و کوچک و هر نوعی که ساخته شده باشند، اساساً یک هدف دارند و آن فراهم کردن و حفظ محیطی برای رشد بهینه گیاه است که منجر به حداکثر بازدهی و کیفیت محصول می‌شود. به طور کلی، نمی‌توانیم بگوییم کدام گلخانه بهترین است و این موضوع کاملاً نسبی است. اما طراحی سازه گلخانه برای تولید محصولات گلخانه ای با کیفیت باید طوری باشد که گیاهان را به‌خوبی از باد، باران، گرما، سرما، حشرات و بیماری‌ها محافظت کند. اعضای ساختاری و پوشش گلخانه نیز باید طوری انتخاب شوند که اجازه حداکثر انتقال نور را به محصولات درون گلخانه بدهند. اگر از سیستم‌های خنک‌کننده مه پاش فشار بالا استفاده می‌شود، سیستم باید حداقل ۶ فوت یا ۸۲/۱ متر بالاتر از کابل‌های پشتیبانی کارخانه‌ای باشد تا رطوبت سیستم خنک‌کننده قبل از رسیدن به سایبان تبخیر شود. در این صورت اگر پرده‌های سایه یا سیستم حرارت بالا و سیستم خنک‌کننده نصب شده باشند، ارتفاع ناودان باید ۱۸ تا ۲۰ فوت یا حدودا ۴۸/۵ الی ۶ متر یا بیشتر باشد. گرفتن کمی ارتفاع بیشتر نیز غیرمعمول نیست، به‌خصوص برای طرح‌های گلخانه ای که قله کمی بالای ناودان دارند. همچنین برای تولید محصولات گلخانه ای با کیفیت، تمام سازه‌ها باید دارای دریچه های پروانه ای باشند تا خنک‌کنندگی کافی فراهم شود.
کنترل محیطی
کنترل نور و دمای بالا در محصولات با کیفیت، نقش اساسی دارد. درحالی‌که گرمایش یک گلخانه می‌تواند گران باشد، اما اگر محصولات با کیفیت بالا و مقرون به صرفه رشد کنند، می‌تواند سودآور باشد.سیستم کنترل محیطی بسته به محل گلخانه بسیار متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال در بخش شمال غربی ایالات متحده، دریچه‌های سقف معمولاً برای رسیدن به دمای خنک در تابستان کافی هستند، در حالی که در جنوب غربی که حالت بیابان دارد، هر دو دریچه سقف و خنک‌کننده تبخیری برای ایجاد دمای مناسب توصیه می‌شود. بنابراین تجهیزات کنترل محیطی کاملاً به مکانی که گلخانه شما در آنجا احداث شده و شرایطی که دارد، بستگی خواهد داشت. در برخی موارد دریچه‌های سقفی دوتایی باید به جای دریچه تکی استفاده شوند. یک دریچه دوتایی که اغلب پروانه نامیده می‌شود، دمای گلخانه ای را تا ۱۴ الی ۱۵ درجه خنک‌تر از فضای گرم بیرون می‌کند و برای مناطق با تابستان‌های بسیار گرم مناسب می‌باشد. راندمان سرمایش تبخیری نیز به سطوح رطوبت خارجی بستگی دارد. اگر در مورد الزامات محیط گلخانه به‌طور کامل آموزش ندیده اید، حتماً باید در این رابطه با یک کارشناس کار بلد صحبت کنید. نصب یک سیستم کنترل محیطی صحیح به‌منظور دستیابی به بازدهی بالا و تولید محصولات گلخانه ای با کیفیت، کاملاً ضروری است.
